Recent onderzoek heeft aangetoond dat nog geen vier procent van de topclubs wordt geleid door een coach die behoort tot een etnische minderheid. Dat moet veranderen. (maart 2015)
‘We waren al trots dat Giovanni als eerste Molukse voetballer een WK-finale haalde. Dat gevoel van trots is er nu ook. Wat Cruijff voor jullie is, is Giovanni voor de Molukse gemeenschap.’ Was getekend Simon Tahamata, oud-voetballer van Ajax en Feyenoord, gisteren, in een reactie op de benoeming van Van Bronckhorst als hoofdtrainer van Feyenoord.
Zijn reactie sluit aan bij recent onderzoek. Nog geen vier procent van alle clubs op het hoogste niveau in zes onderzochte landen wordt geleid door een coach die behoort tot een etnische minderheid. De KNVB, de Uefa en antidiscriminatie-organisatie Fare presenteerden onlangs een rapport met cijfers over het aantal donkere coaches en blanke coaches. Dr. Jacco van Sterkenburg van de Erasmus Universiteit onderzocht de Nederlandse situatie en sprak met getinte trainers. Veel van hen voelden dat ze door hun huidskleur werden gehinderd in hun carrière om als coach aan de slag te gaan of om door te stromen.
“Een voorbeeld is een assistent-coach die een aantal jaar geleden in de eerste divisie wilde promoveren naar de positie van hoofdcoach. De clubleiding vond hem capabel, maar wilde sponsoren en supporters niet voor het hoofd stoten. Een donkere coach zou te gevoelig liggen. Trainers hadden soms het gevoel dat ze hun mening beter voor zich konden houden vanwege hun huidskleur. Het expliciete racisme in stadion als bananen gooien en oerwoudgeluiden is in Nederland afgenomen, maar aan deze vorm van discriminatie lijkt weinig veranderd.”
Regillio Simons weet hoe moeilijk het is om als getinte trainer aan een baan te komen in de voetballerij. “Het zijn vaak de donkere jongens die buiten de boot vallen.” Voordat hij jeugdtrainer werd bij Ajax, ondervond hij problemen bij het vinden van een baan als hoofdtrainer bij een betaald voetbalclub. De Amsterdammer van Surinaamse afkomst behaalde in 2010 het hoogste trainersdiploma en was sindsdien op zoek naar een baan in het betaalde voetbal. Ondanks ervaringen bij zeven amateurclubs bleef een reactie negen van de tien keer uit.
“Als ik naar het gewenste profiel kijk, pas ik perfect in het plaatje. Ik loop al meer dan twintig jaar rond in de voetballerij, ik heb een diploma en ik heb aantoonbare ervaring als coach,” aldus Simons. “Aan het eind van de rit wordt echter elke keer voor iemand anders gekozen. Als ik dan kijk naar de ervaring van diegene, krab ik me wel eens achter mijn oor en krijg ik het gevoel dat dat niet het enige is waar naar gekeken wordt.”
“Er wordt vaak gekozen door mensen die al bekend zijn bij de club. Het feit dat iemand getint is, lijkt clubs af te schrikken. Je moet als getinte jongen twee keer zo hard werken om hetzelfde te bereiken als een Hollandse jongen. Ik houd er helemaal niet van om meteen te roepen dat iets discriminatie is. Daar wil ik me absoluut niet achter verschuilen. Maar feit blijft dat donkere trainers nauwelijks de kans krijgen zichzelf te laten zien. Ik spreek namens een lichting trainers die niet gezien wordt. De voetballerij houdt er een ouderwetse denkwijze op na die nadelig is voor donkere trainers. Het speelt bij zoveel oud-spelers en trainers, dat er wel over gepraat móét worden.”
Rooney Rule
De KNVB overweegt het invoeren van de ‘Rooney Rule’ waarbij een club minstens één kandidaat van een etnische minderheid moet uitnodigen voor een sollicitatiegesprek. De regel zorgde in de NFL, de hoogste American footballcompetitie, voor een toename van het aantal donkere coaches. Dean Gorré zou hier voorstander van zijn. De oud-prof van onder meer Feyenoord en Ajax woont in Manchester en merkt dat de discussie over discriminatie van trainers in Engeland al langer aan de gang is dan in Nederland.
“Die Rooney Rule invoeren is geen slecht plan”, stelt Gorré. “In de VS heeft het gewerkt. Nu getinte coaches daar de kans krijgen op gesprek te komen, zijn de clubeigenaren positief verrast. Het kan geen kwaad dat er minstens één donker persoon bij de kandidaten zit. Dan hoeven ze nog niet voor hem te kiezen, maar hierdoor krijgen ze in elk geval de kans hun verhaal te doen. Natuurlijk moet het niet zo zijn dat je de baan krijgt omdat je gekleurd bent, het moet gaan om wat je kunt. Maar je moet wel de kans krijgen je kwaliteiten te tonen.”
Klik op onderstaande afbeelding om het artikel in PDF-vorm te lezen.
